Ο ατσαλένιος λαμπερός ήλιος του Περισσού
Στο τέλος του προηγούμενου μήνα, πίσω από τις ερμητικά κλειστές πόρτες της αίθουσας συνεδρίων του Κομουνιστικού Κόμματος Ελλάδος στον Περισσό ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 18ου Συνεδρίου του κόμματος. Πιστό στην κομματική του παράδοση το Κ.Κ.Ε. επέτρεψε την ελεύθερη πρόσβαση στους δημοσιογράφους μόνο κατά την πανηγυρική έναρξη του 18ου συνεδρίου του και μας ενημέρωσε για όλα τα υπόλοιπα που ελέχθησαν και αποφασίστηκαν εκεί με ένα δελτίο τύπου. Παρόλο που η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί εδώ και χρόνια στα ηγετικά κλιμάκια του ΚΚΕ, όπου κατά την κομματική αργκό «δεν κουνιέται φύλλο», αλλά και το προσεκτικό «φιλτράρισμα» του Σώματος δεν άφηναν περιθώρια για διαφωνίες ως προς τις θέσεις και την «γραμμή» του κόμματος στο Συνέδριο. Ενδεικτικό στοιχείο δε αυτής της εσωκομματικής πραγματικότητας είναι το γεγονός πως κατά τη προσυνεδριακή διαδικασία η αποδοχή του απολογισμού δράσης του κόμματος άγγιξε το σταλινικό (ο όρος δεν είναι τυχαίος όπως θα καταλάβετε αργότερα) 99,55% των κομματικών δυνάμεων και η αποδοχή των θέσεων του κόμματος περί σοσιαλισμού το 99,04%!!Ωστόσο, το 18ο συνέδριο επιφύλασσε και εκπλήξεις. Διότι μπορεί να ήταν ενδεχομένως αναμενόμενη η επανεκλογή της κ. Αλέκας Παπαρήγα στην ανώτατη κομματική θέση για 6η συνεχόμενη φορά από την νέα Κεντρική Επιτροπή που ανέδειξε το Σώμα (το ποσοστό ως είθισται δεν ανακοινώθηκε στο λιτό δελτίο τύπου), αλλά ταυτόχρονα μάλλον αναπάντεχη - για τους περισσότερους τουλάχιστον - η ωμή προσπάθεια αποκατάστασης του Στάλιν και του Σταλινισμού που επιχειρείται με το κείμενο που υπερψηφίστηκε (ούτε αυτό το ποσοστό έγινε γνωστό) στο Συνέδριο και φέρει τον τίτλο: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα - η αντίληψη του ΚΚΕ για τον Σοσιαλισμό».
Το κείμενο των θέσεων περί σοσιαλιστικής οικοδόμησης
Καταρχάς, στο κείμενο αυτό ασκείται σφοδρότατη κριτική στο 20ό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (1956), στο οποίο ο τότε ηγέτης της Ένωσης Νικίτα Χρουστσόφ προχώρησε στη λεγόμενη αποσταλινοποίηση. Το ΚΚΕ θεωρεί ότι το συνέδριο εκείνο «αποτέλεσε στροφή προς τα πίσω» και «ανέτρεψε την πορεία σοσιαλιστικής οικοδόμησης». «Με το 20ό συνέδριο ανακόπηκε η δυναμική της σοσιαλιστικής πορείας, ενισχύθηκαν αντί να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες και διαφορές, η διαδικασία αναχαίτισης της επέκτασης και εμβάθυνσης των σοσιαλιστικών σχέσεων ενίσχυσε τα στοιχεία και τη δυνατότητα ανατροπής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης» επισημαίνει ο Περισσός!
Και (δυστυχώς θα προσθέσω) δε μένει μόνο στην καταγγελία του «Χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού» και της αποσταλινοποίησης ως «δεξιάς παρέκκλισης», αλλά το επίμαχο κείμενο περί Σοσιαλισμού προχωρεί ακόμα παραπέρα εξυμνώντας ανοικτά και ευθέως αυτή τη φορά την περίοδο της ολοκληρωτικής Σταλινικής διακυβέρνησης. Πιο συγκεκριμένα στις Θέσεις 9 και 11 γίνεται λόγος για «θεμελίωση του σοσιαλισμού» και για «διαμόρφωση της βάσης της νέας κοινωνίας» την περίοδο του Στάλιν, ενώ στη Θέση 17 εκτιμάται ότι «το πιο συνεπές ρεύμα της μαρξιστικής διανόησης και πολιτικής [ήταν εκείνο] υπό την ηγεσία του Στάλιν»! Αλλού δε, επί παραδείγματι στη Θέση 16 και υποσημείωση 18, το ίδιο κείμενο δεν διστάζει να δικαιολογήσει τα ανατριχιαστικά εγκλήματα του «Ατσαλένιου» ηγέτη της Ένωσης (αυτή είναι η μετάφραση της ρωσικής λέξης Στάλιν) υιοθετώντας μάλιστα παραθέματα του Λούντο Μαρτένς, ο οποίος έχει στηρίξει - μεταξύ άλλων - και τα ειδεχθή εγκλήματα του Πολ Ποτ στην Καμπότζη!! Ενώ, το μόνο που βρίσκει να πει το κείμενο για τα εγκλήματα του ηγέτη που χαιρετιζόταν δημοσίως στην Ε.Σ.Σ.Δ. ως «λαμπερός ήλιος» (!) και ο οποίος μέτρησε αναρίθμητες προτομές, αγάλματα και εικόνες του, μέσα σε ένα κλίμα άκρατης προσωπολατρίας είναι ότι υπήρξαν και ορισμένες «υπερβολές» στην αντιμετώπιση των «αντεπαναστατικών κέντρων»!!!
Αξίζει εδώ να επισημανθεί ότι γίνεται αναφορά σε αντεπαναστατικά κέντρα που υποτίθεται πως δρούσαν τότε - θυμίζοντας τις κατασκευασμένες κατηγορίες για αντεπαναστατική δράση που χρησιμοποιούσε το καθεστώς εκείνη την περίοδο σε δίκες παρωδία , προσπαθώντας να δικαιολογήσει (;) τα εγκλήματα που διέπραττε - ενώ όπως ο ίδιος ο Στάλιν αλλά και η «Πράβδα» της εποχής μας πληροφορούν, εκείνη την περίοδο «είχαν εξοντωθεί οι εκμεταλλεύτριες τάξεις»! Βέβαια, το πιο ανατριχιαστικό αναμφίβολα σημείο - μπροστά στο οποίο όλα τα άλλα σίγουρα ωχριούν - είναι εκείνο στο οποίο το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδος επιλέγει να χρησιμοποιήσει τον όρο «ορισμένες υπερβολές» αναφερόμενο στον εκτοπισμό σε Γκουλάγκ (στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας) μερικών εκατομμυρίων ανθρώπων όπου αναγκάστηκαν να δουλέψουν κάτω από άθλιες και απάνθρωπες συνθήκες (ο ακριβής συνολικός αριθμός των εκτοπισθέντων δεν είναι γνωστός, αλλά είναι ο αριθμός των φυλακισθέντων και εξορισθέντων που γύρισαν σπίτια τους μετά το θάνατο του Στάλιν και αυτός ανέρχεται στα είκοσι εκατομμύρια!!!) και στην εκτέλεση κάποιων εκατομμυρίων ακόμα (ούτε για αυτόν τον αριθμό μπορούμε να αποφανθούμε με ακρίβεια) που έλαβαν χώρα κατά την περίοδο εκείνη των μαζικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων!!! Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω ότι: από τα εφτά μέλη του Πολιτικού Γραφείου των Μπολσεβίκων που οργάνωσαν την επανάσταση, μόνο ο Στάλιν πέθανε από φυσικό θάνατο (οι Μπουχάριν, Κάμενεφ, Ζινόβιεφ, Ρίκοφ εκτελέστηκαν, ο Τόμσκι οδηγήθηκε σε αυτοκτονία και ο Τρότσκι αφού εξορίστηκε, δολοφονήθηκε), το 70% από τα 139 τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Κ.Ε. του κόμματος τα οποία είχαν εκλεγεί στο 17ο Συνέδριό του Κ.Κ.Σ.Ε. συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν δια τουφεκισμού, ενώ από τους συνολικά 1.966 αντιπροσώπους του ίδιου Συνεδρίου συνελήφθησαν για αντεπαναστατικά εγκλήματα 1.108, δηλαδή πολύ περισσότεροι από τους μισούς!!
Οι παραπάνω είναι μερικές μόνο από τις «υπερβολές» - οι οποίες ας σημειωθεί ότι προέρχονται από επίσημα ντοκουμέντα του Κ.Κ.Σ.Ε. - του «πιο συνεπούς ρεύματος της μαρξιστικής διανόησης και πολιτικής» (δε γράφω του Σταλινισμού, χρησιμοποιώντας τους επίσημους χαρακτηρισμούς που υιοθετεί ο Περισσός) και είναι νομίζω αρκετά ενδεικτικές του αυταρχισμού και του παραλογισμού της τυρρανικής εκείνης περιόδου στην οποία κυριάρχησαν διάφορες μορφές μαζικού φυσικού τρόμου. Σημειωτέον βέβαια ότι όλες αυτές τις "υπερβολές" οι μετέπειτα Γενικοί Γραμματείς του Σοβιετικού κομουνιστικού κόμματος και ηγέτες της Ένωσης τις καταδίκασαν ως εγκλήματα. Εκείνοι όμως (ανακεφαλαιώνω μερικά από όσα περιέχει το επίμαχο κείμενο) εμφορούνταν - σε αντίθεση με το συνεπές Κ.Κ.Ε. - από μια ιδεολογία που ήταν μια «δεξιά παρέκκλιση» του Σοσιαλισμού, του οποίου «το πιο συνεπές ρεύμα» ήταν ο Σταλινισμός, αφού η αποσταλινοποίηση που προώθησαν ήταν αυτή που «ενίσχυσε τα στοιχεία και τη δυνατότητα ανατροπής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης». Οπότε, θα πρέπει να έκαναν λάθος. Σας θυμίζω ότι όλα τα παραπάνω - κατά τη γνώμη μου - ανατριχιαστικά δυστυχώς περιέχονται στο κείμενο που υπερψήφισε το 18ο Συνέδριο του Κομουνιστικού Κόμματος Ελλάδος και πως σύμφωνα με τον τίτλο του κειμένου απηχούν την επίσημη αντίληψη του Κ.Κ.Ε. για τον Σοσιαλισμό!! Το μνημόνιο, η ημέρα μνήμης και δυο ανησυχητικές ομοφωνίες Πολλοί που θα διαβάσουν τις προηγούμενες παραγράφους, παρόλο που μπορεί να συντάσσονται στο πλευρό της δημοκρατίας, της ανοικτής κοινωνίας, της νεωτερικότητας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του πλουραλισμού και της ανεκτικότητας και ως εκ τούτου να απορρίπτουν μετά βδελυγμίας ολοκληρωτικές μορφές άσκησης της εξουσίας οι οποίες μάλιστα ενσωματώνουν το έγκλημα και τον τρόμο (όπως ήταν αναντίλεκτα και ο Σταλινισμός), ενδεχομένως περιφρονήσουν το κείμενο συμπερασμάτων του τελευταίου συνεδρίου του Κ.Κ.Ε. και απλά χαμογελάσουν χωρίς να προβληματιστούν ιδιαίτερα. Ίσως να πιστέψουν ότι τέτοιες προσπάθειες αποκατάστασης του Σταλινισμού (ή και όποιου άλλου ολοκληρωτισμού) και δικαιολόγησης μαζικών εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δε μπορούν παρά να τύχουν της αυτονόητης αποδοκιμασίας της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και ως εκ τούτου δεν συντρέχει κανένας λόγος προβληματισμού ή ανησυχίας. Μήπως όμως θα έπρεπε να το ξανασκεφτούν;
Πριν από τρία χρόνια είχαν κυκλοφορήσει δύο παράλληλα κείμενα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ένα που καταδίκαζε τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος και ένα που καταδίκαζε τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων. Το συμβούλιο έχοντας ως αφετηρία - όπως εξηγούσαν τα κείμενα - τη θέση πως "η συνείδηση της ιστορίας [αναφέρεται κυρίως σε περιόδους τέλεσης μαζικών εγκλημάτων] είναι μια από της προϋποθέσεις για την αποφυγή παρομοίων εγκλημάτων στο μέλλον" και ακόμα ότι "η ηθική εκτίμηση και καταδίκη εγκλημάτων που διαπράχθηκαν παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των νέων γενεών" υιοθέτησε τα δύο αυτά παράλληλα κείμενα για να καταδικάσει απερίφραστα τις μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τα συγκεκριμένα καθεστώτα και να εκφράσει τη «συμπάθεια, κατανόηση και αναγνώριση στα θύματα των εγκλημάτων». Σύμφωνα με την επιτροπή, «αυτή η καθαρή θέση της διεθνούς κοινότητας θα ανοίξει το δρόμο για παραπέρα συμφιλίωση» και «θα ενθαρρύνει τους ιστορικούς σε όλο τον κόσμο να συνεχίσουν την έρευνά τους που αποσκοπεί στον καθορισμό και την αντικειμενική επαλήθευση για το τι έλαβε χώρα». Σε άλλο σημείο - αξίζει πιστεύω να υπογραμμιστεί - το μνημόνιο κάνει μια ξεκάθαρη διάκριση, επισημαίνοντας: «παρά τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων, κάποια Ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα έχουν συμβάλλει στην επίτευξη της δημοκρατίας». Ενώ σχετικά με την σκοπιμότητα της από κοινού ψήφισης των δύο κειμένων (πολλοί θα αναρωτηθούν για αυτό), το Συμβούλιο της Ευρώπης διευκρινίζει ότι αυτό έχει να κάνει με «τις ομοιότητες των συνεπειών» των δύο καθεστώτων που «αν και αμοιβαία εχθρικά, αυτά τα δύο καθεστώτα μοιράζονταν ένα αριθμό κοινών χαρακτηριστικών». Και συμπληρώνει την παραπάνω διευκρίνηση παρατηρώντας πως σε αντίθεση με τα εγκλήματα του Ναζισμού που έχουν καταδικαστεί διεθνώς, «παρόμοια εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα το κομμουνισμού ούτε διερευνήθηκαν και ούτε αντιμετώπισαν την οποιαδήποτε διεθνή καταδίκη». Η πλειοψηφία που συγκέντρωσαν τα κείμενα ήταν συντριπτική, αφού μόνο το Κόμμα της Ευρωπαικής Αριστεράς (Κ.Ε.Α.) - στο οποίο σημειωτέον ανήκουν και πολλά κομουνιστικά κόμματα, αλλά ως γνωστόν όχι το Κ.Κ.Ε. - υπερψήφισε αποκλειστικά και μόνο το κείμενο που καταδίκαζε τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι ενώ για το άλλο κείμενο η Ευρωπαϊκή Αριστερά εξέφρασε τις επιφυλάξεις της, θεώρησε ταυτόχρονα απαραίτητο να ξεκαθαρίσει πως: «Η καταδίκη των εγκλημάτων του σταλινισμού είναι αυτονόητη». Και αυτή η καταδίκη ήταν η αιτία για την οποία το Κ.Ε.Α. καταδικάστηκε και χλευάστηκε από τον Περισσό. Η Ελλάδα όμως αποτέλεσε την εξαίρεση σε αυτή την (σχεδόν) διακομματική ευρω-κοινοβουλευτική συναίνεση, αφού όλοι οι Έλληνες Ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων (είναι απίστευτο αλλά δεν υπήρξε ούτε ένας που να διαφοροποιηθεί) θεώρησαν σκόπιμο να καταψηφίσουν το κείμενο που αναφερόταν στα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα!! Ας ανοίξω όμως εδώ μια παρένθεση. Για να το ξεκαθαρίσω, η δική μου γνώμη είναι ότι κάποιες από τις φράσεις αυτού του μνημονίου εκείνου του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι ενδεχομένως υπερβολικές και ορισμένα από τα συμπεράσματα του ίσως βεβιασμένα. Επιπλέον, θα ήθελα να διευκρινίσω προς αποφυγήν παρεξήγησης ότι πιστεύω πως ο Κομουνισμός είναι μια ιδεολογία που ξεκίνησε με στόχο να εγκαθιδρύσει την ισότητα, να καταργήσει την εκμετάλευση ανθρώπου από άνθρωπο και να απελευθερώσει τις εργαζόμενες μάζες και υποστηρίζω ακράδαντα ότι δεν έχει απολύτως καμιά σχέση σε πολιτικό επίπεδο με την βαρβαρότητα του Ναζισμού. Χωρίς όμως, την ίδια στιγμή που πιστεύω όλα αυτά, να αγνοώ ότι ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις ορισμένων, στο όνομα αυτής της ιδεολογίας έγιναν φρικτά εγκλήματα που δυστυχώς έχουν κάποια κοινά στοιχεία με τα εγκλήματα του Ναζισμού (ο οποίος ήταν και είναι αναμφίβολα, είμαι ο τελευταίος που θα το αρνηθεί, απολύτως αποκρουστικός και απάνθρωπος τόσο σε επίπεδο θεωρίας-προταγμάτων, όσο και σε επίπεδο πράξης-μέσων). Βέβαια θυμίζω ότι και το μνημόνιο αναφέρεται σε ομοιότητες των συνεπειών των καθεστώτων και σε καμιά περίπτωση σε ομοιότητες των ιδεολογιών ή πολύ περισσότερο ταύτιση τους (όπως κάποιοι το παρουσίασαν τότε). Και για να καταλήξω ως προς αυτό, έχω τη γνώμη ότι το πνεύμα των δύο παραλλήλων κειμένων (όπως το περιέγραψα με τα αποσπάσματα παραπάνω) είναι σωστό και ότι η καταδίκη όλων αυτών των μαζικών εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν είναι απολύτως αυτονόητη και επιβεβλημένη. Και κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρένθεση, αυτό ήταν ίσως που συσπείρωσε μια τόσο συντριπτική Ευρωπαϊκή πλειοψηφία, παρ' όλες τις όποιες ενστάσεις μπορεί να υπήρχαν σχετικά με το ένα ή το άλλο σημείο των κειμένων.
Πριν από μερικούς μήνες πάλι, διαμορφώθηκε για μια ακόμα φορά αυτή η περίεργη Ελληνική ομοφωνία στο Ευρωκοινοβούλιο. Για ένα παρόμοιο θέμα. Πιο συγκεκριμένα, το Σεπτέμβρη του 2008 τετρακόσιοι εννιά Ευρωβουλευτές (η πλειοψηφία δηλαδή της Ευρωβουλής!) πρότειναν την καθιέρωση της 23ης Αυγούστου ως «Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού». Η πλειοψηφία που διαμορφώθηκε και πάλι ήταν εξίσου εντυπωσιακή με αυτή του 2006. Κι' όμως και αυτή τη φορά που το θέμα περιοριζόταν στα θύματα και μόνο, σχεδόν όλοι οι Έλληνες Ευρωβουλευτές - με την εξαίρεση τριών - βρέθηκαν ξανά με την μειοψηφία!! Και τους τρεις αυτούς, όπως και όλους τους υπολοίπους Ευρωπαίους Ευρωβουλευτές που υπερψήφισαν την καθιέρωση της ημέρας μνήμης, τους «στόλισε» καταλλήλως ο Ριζοσπάστης, εξηγώντας ότι με την πρόταση αυτή προσπαθούν «να εξομοιώσουν τη βάρβαρη και απάνθρωπη φασιστική ιδεολογία που αποτελεί γνήσιο τέκνο του καπιταλισμού, με τη βαθιά ανθρώπινη κομμουνιστική ιδεολογία που αποτελεί ό,τι πιο προοδευτικό γέννησε η ανθρώπινη σκέψη»! Οπότε, μετά και τα δύο παραπάνω περιστατικά, νομίζω ότι δε χωρούν αμφιβολίες. Η απάντηση στο ερώτημα που τέθηκε μερικές παραγράφους πιο πάνω, δε μπορεί παρά να είναι: «Αναμφίβολα ναι. Όλοι όσοι πιστεύουν στη δημοκρατία, στην ανοικτή κοινωνία, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ανεκτικότητα και συνέχιζαν μέχρι σήμερα να είναι ήσυχοι - με αφορμή αυτό το κείμενο συμπερασμάτων - πρέπει να το ξανασκεφτούν. Η Ελληνική κοινωνία δυστυχώς, για μια ακόμη φορά, δείχνει να έχει ανησυχητικά αμβλυμένα αντανακλαστικά. Αφού είτε ψηφίζει ομόφωνα - μέσω των εκπροσώπων της στην Ευρωβουλή - εναντίον της καταδίκης μαζικών εγκλημάτων και μαζικών παραβιάσεων στοιχειωδών δικαιωμάτων, απορρίπτοντας ακόμα και τη θέσπιση μιας ημέρας μνήμης για τα θύματα τους! Είτε αντιμετωπίζει συγκαταβατικά ωμές προσπάθειες δικαιολόγησης των εγκλημάτων αυτών και αποκατάστασης (πολιτικής και ηθικής) των εμπνευστών τους». Πηγές πληροφοριών αποτέλεσαν τα άρθρα:
1.Παρέμβαση στον προσυνεδριακό διάλογο για το 2ο θέμα, του σοσιαλισμού (Ριζοσπάστης) του Γ. Ρούση (Σημ.: Ο κ. Ρούσης είναι καθηγητής του Παντείου και έχει διατελέσει θεωρητικός του Κ.Κ.Ε. )
2.Το φάντασμα του Στάλιν και η αντιμετώπιση της συντροφικής κριτικής σαν εχθρικής ενέργειας (Ελευθεροτυπία) του Γ. Ρούση επίσης.
3.Εκκαθαρίσεις στο συνέδριο του Κ.Κ.Ε. (Το Βήμα) του Λ. Σταυρόπουλου.
4.Οπαδοί ενός δοκτάτορα (e-rooster.gr) του Δ. Γουσέτη. (Σημ.: Ο κ. Γουσέτης είναι αρθρογράφος της Αυγής και έχει διατελέσει μέλος της Κ.Ε. και υποψήφιος βουλευτής του Συνασπισμού)
5.Δημόσια πια η διαμάχη για τις θέσεις του ΚΚΕ περι «Υπαρκτού Σοσιαλισμού» (Αυγή) του Χ. Γεωργούλα
6. Αποκατάσταση Στάλιν στο ΚΚΕ (Ελευθεροτυπία) του Θ. Τσάτση
7.Ο ανανεωτικός Στάλιν (Εποχή) του Περικλή Κοροβέση. (Σημ.: Ο κ. Κοροβέσης είναι συγγραφέας και βουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.)
Καταρχάς, στο κείμενο αυτό ασκείται σφοδρότατη κριτική στο 20ό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (1956), στο οποίο ο τότε ηγέτης της Ένωσης Νικίτα Χρουστσόφ προχώρησε στη λεγόμενη αποσταλινοποίηση. Το ΚΚΕ θεωρεί ότι το συνέδριο εκείνο «αποτέλεσε στροφή προς τα πίσω» και «ανέτρεψε την πορεία σοσιαλιστικής οικοδόμησης». «Με το 20ό συνέδριο ανακόπηκε η δυναμική της σοσιαλιστικής πορείας, ενισχύθηκαν αντί να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες και διαφορές, η διαδικασία αναχαίτισης της επέκτασης και εμβάθυνσης των σοσιαλιστικών σχέσεων ενίσχυσε τα στοιχεία και τη δυνατότητα ανατροπής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης» επισημαίνει ο Περισσός!
Και (δυστυχώς θα προσθέσω) δε μένει μόνο στην καταγγελία του «Χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού» και της αποσταλινοποίησης ως «δεξιάς παρέκκλισης», αλλά το επίμαχο κείμενο περί Σοσιαλισμού προχωρεί ακόμα παραπέρα εξυμνώντας ανοικτά και ευθέως αυτή τη φορά την περίοδο της ολοκληρωτικής Σταλινικής διακυβέρνησης. Πιο συγκεκριμένα στις Θέσεις 9 και 11 γίνεται λόγος για «θεμελίωση του σοσιαλισμού» και για «διαμόρφωση της βάσης της νέας κοινωνίας» την περίοδο του Στάλιν, ενώ στη Θέση 17 εκτιμάται ότι «το πιο συνεπές ρεύμα της μαρξιστικής διανόησης και πολιτικής [ήταν εκείνο] υπό την ηγεσία του Στάλιν»! Αλλού δε, επί παραδείγματι στη Θέση 16 και υποσημείωση 18, το ίδιο κείμενο δεν διστάζει να δικαιολογήσει τα ανατριχιαστικά εγκλήματα του «Ατσαλένιου» ηγέτη της Ένωσης (αυτή είναι η μετάφραση της ρωσικής λέξης Στάλιν) υιοθετώντας μάλιστα παραθέματα του Λούντο Μαρτένς, ο οποίος έχει στηρίξει - μεταξύ άλλων - και τα ειδεχθή εγκλήματα του Πολ Ποτ στην Καμπότζη!! Ενώ, το μόνο που βρίσκει να πει το κείμενο για τα εγκλήματα του ηγέτη που χαιρετιζόταν δημοσίως στην Ε.Σ.Σ.Δ. ως «λαμπερός ήλιος» (!) και ο οποίος μέτρησε αναρίθμητες προτομές, αγάλματα και εικόνες του, μέσα σε ένα κλίμα άκρατης προσωπολατρίας είναι ότι υπήρξαν και ορισμένες «υπερβολές» στην αντιμετώπιση των «αντεπαναστατικών κέντρων»!!!
Αξίζει εδώ να επισημανθεί ότι γίνεται αναφορά σε αντεπαναστατικά κέντρα που υποτίθεται πως δρούσαν τότε - θυμίζοντας τις κατασκευασμένες κατηγορίες για αντεπαναστατική δράση που χρησιμοποιούσε το καθεστώς εκείνη την περίοδο σε δίκες παρωδία , προσπαθώντας να δικαιολογήσει (;) τα εγκλήματα που διέπραττε - ενώ όπως ο ίδιος ο Στάλιν αλλά και η «Πράβδα» της εποχής μας πληροφορούν, εκείνη την περίοδο «είχαν εξοντωθεί οι εκμεταλλεύτριες τάξεις»! Βέβαια, το πιο ανατριχιαστικό αναμφίβολα σημείο - μπροστά στο οποίο όλα τα άλλα σίγουρα ωχριούν - είναι εκείνο στο οποίο το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδος επιλέγει να χρησιμοποιήσει τον όρο «ορισμένες υπερβολές» αναφερόμενο στον εκτοπισμό σε Γκουλάγκ (στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας) μερικών εκατομμυρίων ανθρώπων όπου αναγκάστηκαν να δουλέψουν κάτω από άθλιες και απάνθρωπες συνθήκες (ο ακριβής συνολικός αριθμός των εκτοπισθέντων δεν είναι γνωστός, αλλά είναι ο αριθμός των φυλακισθέντων και εξορισθέντων που γύρισαν σπίτια τους μετά το θάνατο του Στάλιν και αυτός ανέρχεται στα είκοσι εκατομμύρια!!!) και στην εκτέλεση κάποιων εκατομμυρίων ακόμα (ούτε για αυτόν τον αριθμό μπορούμε να αποφανθούμε με ακρίβεια) που έλαβαν χώρα κατά την περίοδο εκείνη των μαζικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων!!! Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω ότι: από τα εφτά μέλη του Πολιτικού Γραφείου των Μπολσεβίκων που οργάνωσαν την επανάσταση, μόνο ο Στάλιν πέθανε από φυσικό θάνατο (οι Μπουχάριν, Κάμενεφ, Ζινόβιεφ, Ρίκοφ εκτελέστηκαν, ο Τόμσκι οδηγήθηκε σε αυτοκτονία και ο Τρότσκι αφού εξορίστηκε, δολοφονήθηκε), το 70% από τα 139 τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Κ.Ε. του κόμματος τα οποία είχαν εκλεγεί στο 17ο Συνέδριό του Κ.Κ.Σ.Ε. συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν δια τουφεκισμού, ενώ από τους συνολικά 1.966 αντιπροσώπους του ίδιου Συνεδρίου συνελήφθησαν για αντεπαναστατικά εγκλήματα 1.108, δηλαδή πολύ περισσότεροι από τους μισούς!!Οι παραπάνω είναι μερικές μόνο από τις «υπερβολές» - οι οποίες ας σημειωθεί ότι προέρχονται από επίσημα ντοκουμέντα του Κ.Κ.Σ.Ε. - του «πιο συνεπούς ρεύματος της μαρξιστικής διανόησης και πολιτικής» (δε γράφω του Σταλινισμού, χρησιμοποιώντας τους επίσημους χαρακτηρισμούς που υιοθετεί ο Περισσός) και είναι νομίζω αρκετά ενδεικτικές του αυταρχισμού και του παραλογισμού της τυρρανικής εκείνης περιόδου στην οποία κυριάρχησαν διάφορες μορφές μαζικού φυσικού τρόμου. Σημειωτέον βέβαια ότι όλες αυτές τις "υπερβολές" οι μετέπειτα Γενικοί Γραμματείς του Σοβιετικού κομουνιστικού κόμματος και ηγέτες της Ένωσης τις καταδίκασαν ως εγκλήματα. Εκείνοι όμως (ανακεφαλαιώνω μερικά από όσα περιέχει το επίμαχο κείμενο) εμφορούνταν - σε αντίθεση με το συνεπές Κ.Κ.Ε. - από μια ιδεολογία που ήταν μια «δεξιά παρέκκλιση» του Σοσιαλισμού, του οποίου «το πιο συνεπές ρεύμα» ήταν ο Σταλινισμός, αφού η αποσταλινοποίηση που προώθησαν ήταν αυτή που «ενίσχυσε τα στοιχεία και τη δυνατότητα ανατροπής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης». Οπότε, θα πρέπει να έκαναν λάθος. Σας θυμίζω ότι όλα τα παραπάνω - κατά τη γνώμη μου - ανατριχιαστικά δυστυχώς περιέχονται στο κείμενο που υπερψήφισε το 18ο Συνέδριο του Κομουνιστικού Κόμματος Ελλάδος και πως σύμφωνα με τον τίτλο του κειμένου απηχούν την επίσημη αντίληψη του Κ.Κ.Ε. για τον Σοσιαλισμό!! Το μνημόνιο, η ημέρα μνήμης και δυο ανησυχητικές ομοφωνίες Πολλοί που θα διαβάσουν τις προηγούμενες παραγράφους, παρόλο που μπορεί να συντάσσονται στο πλευρό της δημοκρατίας, της ανοικτής κοινωνίας, της νεωτερικότητας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του πλουραλισμού και της ανεκτικότητας και ως εκ τούτου να απορρίπτουν μετά βδελυγμίας ολοκληρωτικές μορφές άσκησης της εξουσίας οι οποίες μάλιστα ενσωματώνουν το έγκλημα και τον τρόμο (όπως ήταν αναντίλεκτα και ο Σταλινισμός), ενδεχομένως περιφρονήσουν το κείμενο συμπερασμάτων του τελευταίου συνεδρίου του Κ.Κ.Ε. και απλά χαμογελάσουν χωρίς να προβληματιστούν ιδιαίτερα. Ίσως να πιστέψουν ότι τέτοιες προσπάθειες αποκατάστασης του Σταλινισμού (ή και όποιου άλλου ολοκληρωτισμού) και δικαιολόγησης μαζικών εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δε μπορούν παρά να τύχουν της αυτονόητης αποδοκιμασίας της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και ως εκ τούτου δεν συντρέχει κανένας λόγος προβληματισμού ή ανησυχίας. Μήπως όμως θα έπρεπε να το ξανασκεφτούν;
Πριν από τρία χρόνια είχαν κυκλοφορήσει δύο παράλληλα κείμενα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ένα που καταδίκαζε τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος και ένα που καταδίκαζε τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων. Το συμβούλιο έχοντας ως αφετηρία - όπως εξηγούσαν τα κείμενα - τη θέση πως "η συνείδηση της ιστορίας [αναφέρεται κυρίως σε περιόδους τέλεσης μαζικών εγκλημάτων] είναι μια από της προϋποθέσεις για την αποφυγή παρομοίων εγκλημάτων στο μέλλον" και ακόμα ότι "η ηθική εκτίμηση και καταδίκη εγκλημάτων που διαπράχθηκαν παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των νέων γενεών" υιοθέτησε τα δύο αυτά παράλληλα κείμενα για να καταδικάσει απερίφραστα τις μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τα συγκεκριμένα καθεστώτα και να εκφράσει τη «συμπάθεια, κατανόηση και αναγνώριση στα θύματα των εγκλημάτων». Σύμφωνα με την επιτροπή, «αυτή η καθαρή θέση της διεθνούς κοινότητας θα ανοίξει το δρόμο για παραπέρα συμφιλίωση» και «θα ενθαρρύνει τους ιστορικούς σε όλο τον κόσμο να συνεχίσουν την έρευνά τους που αποσκοπεί στον καθορισμό και την αντικειμενική επαλήθευση για το τι έλαβε χώρα». Σε άλλο σημείο - αξίζει πιστεύω να υπογραμμιστεί - το μνημόνιο κάνει μια ξεκάθαρη διάκριση, επισημαίνοντας: «παρά τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων, κάποια Ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα έχουν συμβάλλει στην επίτευξη της δημοκρατίας». Ενώ σχετικά με την σκοπιμότητα της από κοινού ψήφισης των δύο κειμένων (πολλοί θα αναρωτηθούν για αυτό), το Συμβούλιο της Ευρώπης διευκρινίζει ότι αυτό έχει να κάνει με «τις ομοιότητες των συνεπειών» των δύο καθεστώτων που «αν και αμοιβαία εχθρικά, αυτά τα δύο καθεστώτα μοιράζονταν ένα αριθμό κοινών χαρακτηριστικών». Και συμπληρώνει την παραπάνω διευκρίνηση παρατηρώντας πως σε αντίθεση με τα εγκλήματα του Ναζισμού που έχουν καταδικαστεί διεθνώς, «παρόμοια εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα το κομμουνισμού ούτε διερευνήθηκαν και ούτε αντιμετώπισαν την οποιαδήποτε διεθνή καταδίκη». Η πλειοψηφία που συγκέντρωσαν τα κείμενα ήταν συντριπτική, αφού μόνο το Κόμμα της Ευρωπαικής Αριστεράς (Κ.Ε.Α.) - στο οποίο σημειωτέον ανήκουν και πολλά κομουνιστικά κόμματα, αλλά ως γνωστόν όχι το Κ.Κ.Ε. - υπερψήφισε αποκλειστικά και μόνο το κείμενο που καταδίκαζε τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι ενώ για το άλλο κείμενο η Ευρωπαϊκή Αριστερά εξέφρασε τις επιφυλάξεις της, θεώρησε ταυτόχρονα απαραίτητο να ξεκαθαρίσει πως: «Η καταδίκη των εγκλημάτων του σταλινισμού είναι αυτονόητη». Και αυτή η καταδίκη ήταν η αιτία για την οποία το Κ.Ε.Α. καταδικάστηκε και χλευάστηκε από τον Περισσό. Η Ελλάδα όμως αποτέλεσε την εξαίρεση σε αυτή την (σχεδόν) διακομματική ευρω-κοινοβουλευτική συναίνεση, αφού όλοι οι Έλληνες Ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων (είναι απίστευτο αλλά δεν υπήρξε ούτε ένας που να διαφοροποιηθεί) θεώρησαν σκόπιμο να καταψηφίσουν το κείμενο που αναφερόταν στα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα!! Ας ανοίξω όμως εδώ μια παρένθεση. Για να το ξεκαθαρίσω, η δική μου γνώμη είναι ότι κάποιες από τις φράσεις αυτού του μνημονίου εκείνου του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι ενδεχομένως υπερβολικές και ορισμένα από τα συμπεράσματα του ίσως βεβιασμένα. Επιπλέον, θα ήθελα να διευκρινίσω προς αποφυγήν παρεξήγησης ότι πιστεύω πως ο Κομουνισμός είναι μια ιδεολογία που ξεκίνησε με στόχο να εγκαθιδρύσει την ισότητα, να καταργήσει την εκμετάλευση ανθρώπου από άνθρωπο και να απελευθερώσει τις εργαζόμενες μάζες και υποστηρίζω ακράδαντα ότι δεν έχει απολύτως καμιά σχέση σε πολιτικό επίπεδο με την βαρβαρότητα του Ναζισμού. Χωρίς όμως, την ίδια στιγμή που πιστεύω όλα αυτά, να αγνοώ ότι ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις ορισμένων, στο όνομα αυτής της ιδεολογίας έγιναν φρικτά εγκλήματα που δυστυχώς έχουν κάποια κοινά στοιχεία με τα εγκλήματα του Ναζισμού (ο οποίος ήταν και είναι αναμφίβολα, είμαι ο τελευταίος που θα το αρνηθεί, απολύτως αποκρουστικός και απάνθρωπος τόσο σε επίπεδο θεωρίας-προταγμάτων, όσο και σε επίπεδο πράξης-μέσων). Βέβαια θυμίζω ότι και το μνημόνιο αναφέρεται σε ομοιότητες των συνεπειών των καθεστώτων και σε καμιά περίπτωση σε ομοιότητες των ιδεολογιών ή πολύ περισσότερο ταύτιση τους (όπως κάποιοι το παρουσίασαν τότε). Και για να καταλήξω ως προς αυτό, έχω τη γνώμη ότι το πνεύμα των δύο παραλλήλων κειμένων (όπως το περιέγραψα με τα αποσπάσματα παραπάνω) είναι σωστό και ότι η καταδίκη όλων αυτών των μαζικών εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν είναι απολύτως αυτονόητη και επιβεβλημένη. Και κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρένθεση, αυτό ήταν ίσως που συσπείρωσε μια τόσο συντριπτική Ευρωπαϊκή πλειοψηφία, παρ' όλες τις όποιες ενστάσεις μπορεί να υπήρχαν σχετικά με το ένα ή το άλλο σημείο των κειμένων.
Πριν από μερικούς μήνες πάλι, διαμορφώθηκε για μια ακόμα φορά αυτή η περίεργη Ελληνική ομοφωνία στο Ευρωκοινοβούλιο. Για ένα παρόμοιο θέμα. Πιο συγκεκριμένα, το Σεπτέμβρη του 2008 τετρακόσιοι εννιά Ευρωβουλευτές (η πλειοψηφία δηλαδή της Ευρωβουλής!) πρότειναν την καθιέρωση της 23ης Αυγούστου ως «Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού». Η πλειοψηφία που διαμορφώθηκε και πάλι ήταν εξίσου εντυπωσιακή με αυτή του 2006. Κι' όμως και αυτή τη φορά που το θέμα περιοριζόταν στα θύματα και μόνο, σχεδόν όλοι οι Έλληνες Ευρωβουλευτές - με την εξαίρεση τριών - βρέθηκαν ξανά με την μειοψηφία!! Και τους τρεις αυτούς, όπως και όλους τους υπολοίπους Ευρωπαίους Ευρωβουλευτές που υπερψήφισαν την καθιέρωση της ημέρας μνήμης, τους «στόλισε» καταλλήλως ο Ριζοσπάστης, εξηγώντας ότι με την πρόταση αυτή προσπαθούν «να εξομοιώσουν τη βάρβαρη και απάνθρωπη φασιστική ιδεολογία που αποτελεί γνήσιο τέκνο του καπιταλισμού, με τη βαθιά ανθρώπινη κομμουνιστική ιδεολογία που αποτελεί ό,τι πιο προοδευτικό γέννησε η ανθρώπινη σκέψη»! Οπότε, μετά και τα δύο παραπάνω περιστατικά, νομίζω ότι δε χωρούν αμφιβολίες. Η απάντηση στο ερώτημα που τέθηκε μερικές παραγράφους πιο πάνω, δε μπορεί παρά να είναι: «Αναμφίβολα ναι. Όλοι όσοι πιστεύουν στη δημοκρατία, στην ανοικτή κοινωνία, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ανεκτικότητα και συνέχιζαν μέχρι σήμερα να είναι ήσυχοι - με αφορμή αυτό το κείμενο συμπερασμάτων - πρέπει να το ξανασκεφτούν. Η Ελληνική κοινωνία δυστυχώς, για μια ακόμη φορά, δείχνει να έχει ανησυχητικά αμβλυμένα αντανακλαστικά. Αφού είτε ψηφίζει ομόφωνα - μέσω των εκπροσώπων της στην Ευρωβουλή - εναντίον της καταδίκης μαζικών εγκλημάτων και μαζικών παραβιάσεων στοιχειωδών δικαιωμάτων, απορρίπτοντας ακόμα και τη θέσπιση μιας ημέρας μνήμης για τα θύματα τους! Είτε αντιμετωπίζει συγκαταβατικά ωμές προσπάθειες δικαιολόγησης των εγκλημάτων αυτών και αποκατάστασης (πολιτικής και ηθικής) των εμπνευστών τους». Πηγές πληροφοριών αποτέλεσαν τα άρθρα:1.Παρέμβαση στον προσυνεδριακό διάλογο για το 2ο θέμα, του σοσιαλισμού (Ριζοσπάστης) του Γ. Ρούση (Σημ.: Ο κ. Ρούσης είναι καθηγητής του Παντείου και έχει διατελέσει θεωρητικός του Κ.Κ.Ε. )
2.Το φάντασμα του Στάλιν και η αντιμετώπιση της συντροφικής κριτικής σαν εχθρικής ενέργειας (Ελευθεροτυπία) του Γ. Ρούση επίσης.
3.Εκκαθαρίσεις στο συνέδριο του Κ.Κ.Ε. (Το Βήμα) του Λ. Σταυρόπουλου.
4.Οπαδοί ενός δοκτάτορα (e-rooster.gr) του Δ. Γουσέτη. (Σημ.: Ο κ. Γουσέτης είναι αρθρογράφος της Αυγής και έχει διατελέσει μέλος της Κ.Ε. και υποψήφιος βουλευτής του Συνασπισμού)
5.Δημόσια πια η διαμάχη για τις θέσεις του ΚΚΕ περι «Υπαρκτού Σοσιαλισμού» (Αυγή) του Χ. Γεωργούλα
6. Αποκατάσταση Στάλιν στο ΚΚΕ (Ελευθεροτυπία) του Θ. Τσάτση
7.Ο ανανεωτικός Στάλιν (Εποχή) του Περικλή Κοροβέση. (Σημ.: Ο κ. Κοροβέσης είναι συγγραφέας και βουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.)
Posts
